Recaizade Mahmut Ekrem

RECAİZADE MAHMUT EKREM

  • Mesleği memurluktur.İstanbul'un zengin kişilerinden biridir.Şiirlerinde bireysel sıkıntılarını aktarmıştır.
  • Mekteb-i Mülkiye'de edebiyat öğretmenliği yapmıştır.Anlattığı derslerden "Talim-i Edebiyat" adlı bir eser yazmıştır.
  • Mekteb-i Sultani'de de görev yapmış,Tevfik Fikret gibi isimleri yetiştirmiştir.
  • Servet-i Fünun dergisindekilere yol göstericilik yapmıştır.Teorisyen özelliği ortaya çıkar.
  • Talim-i Edebiyat eseriyle güzel sanatlarla edebiyat arasındaki ilişkiyi değerlendiren ilk kişidir.
  • Talim-i Edebiyat adlı eserinde "sanatın amacı güzelliktir" "Sanatın ortaya çıkmasında iki unsur vardır;biri güzellik,diğeri aşktır." ifadelerine yer vermiştir.
Ona göre bir sanat eserinin güzelliğini ortaya çıkaran unsur konu ve üslup arasındaki uyumdur.

KONU GÜZELLİĞİNİ SAĞLAYAN UNSURLAR:
Duygu Güzelliği:Duygu edebi eserde bulunmalıdır.Duygunun olmadığı eser renksiz bir tabloya benzer.Onu derinden kavrar.
Düşünce Güzelliği:Eserde düşünce anlama derinlik katar.Sanat eserinin temelinde düşünce ve akıl olmalıdır.
Hayal Güzelliği:Bir edebi eser ve onu meydana getiren sanatçı tabiat ve insandan hareket etmeli,hayal kurarak şiir estetiğine ulaşmalıdır.
ÜSLUP GÜZELLİĞİNİ SAĞLAYAN UNSURLAR1.Vüzuh(Açıklık):Sözün bir anda ve kesin olarak anlaşılmasıdır.
2.Tabiilik(Doğallık):Duygu ve düşüncelerin içten bir şekilde anlatılmasıdır.
3.Münakkahiyyet(Ölçülülük):Beğenilmeyen çok sözle,çok beğenilen düzgün sözün ortasıdır.
4.Aheng-i Selaset(Akıcılık):Kelimelerin kulağa hoş gelecek biçimde düzgün ve yerli yerinde kullanılmasıdır
5.Muvafakat(Uygunluk):Anlatımın işlenen konuyla uyuşmasıdır.
6.Fesahat:Anlatımın sağlamlığı sözlerinin birbiriyle uyuşmasıdır.

  • Recaizade Mahmut Ekrem üç çeşit üsluptan bahseder:
    1.Sade Üslup:Bir konuyu öğretmek,bir konuyu açıklamak,eğlendirmek amacıyla kullanılan üsluptur.(Ahmet Mithat)
    2.Müzeyyen Üslup(Süslü Üslup):Söz sanatlarına çok yer verilir.(Abdülhak Hamit ve kendisi)
    3.Ali Üslup:Kişinin ruhuna hitap eder.Onu duygulandırır.Şaşkınlık ve hayranlık içinde bırakır.(Namık Kemal)
  • Recaizade Mahmut Ekrem'in Eski Edebiyatı Eleştirdiği Noktalar
1.Fahriyecilik:Şairin eski edebiyatta kendisini çok övdüğü ve bunun edebi sanatı için uygun olmayan bir özellik olduğunu belirtir.
2.Mazmunculuk:Mamunların kullanılması yönüyle eski edebiyat eleştirilmiştir.
3.Cinas Kullanımı:Eski edebiyatta çok fazla cinas kullanıldığını,bunun olmaması gerektiğini belirtmiştir.
4.Aşırı Edebi Sanatların Kullanılması

EDEBİ ÖZELLİĞİ

  • Güzellik kavramını ön plana çıkaran bir kişi olduğu için "sanat sanat içindir" anlayışındadır.
  • Her ne kadar eski edebiyatı bir kenara bırakma isteği olsa da divan edebiyatının etkisinden kurtulamamıştır.
  • Şiirlerinde romantik bir anlayış hakimdir.
  • Resme bakarak şiir yazar.
  • Yadigar-ı Şebap ve Nağme-i Seher eserlerinde eski edebiyatın izleri görülür.
  • Tefekkür,Zemzeme,Pejmürde,Nejat Ekrem,Naçiz eserlerinde batı edebiyatının etkisi fazla görülür.
  • Mersiye şairidir.Çocuklarının vefatı onu duygusal yönden etkiler.Şiirlerinde gözyaşı,karamsarlık,intihar ifadeleri öne çıkar.

ŞİİRLERİNİN KONULARI:

a)Hikemi Konular:
Dünyadan ve hayattan yakınan şiirler kaleme alır.İnsanın varlığını sorgular.Dünya zevklerine aldanılmaması gerçeği üzerinde durur.Hayata bakışı çoğunlukla karamsardır.b)Aşk Konuları:Beşeri,tasavvufi aşka yer vermiştir.Şiirlerinde hastalıklı bir duygusallık vardır.Tabiat konulu şiirlerinde tabiatı güzel bir çevre olarak tasvir eder.Allah'ın yarattığı ve isimlerinin tecelli ettiği ilahi bir mekan olarak tasvir eder.c)Ölüm Konuları:Yakınlarını kaybetmesinin verdiği üzüntü şiirlerinde etkili olmuştur.
  • Recaizade Mahmut Ekrem menşur şiirin babasıdır.

    Hikayeleri:Şemsa,Muhsin Bey
    Romanı:Araba Sevdası

    Hatice Demirtaş
    1090310977
    İkinci Sınıf/Türkçe Öğretmenliği

 

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Tevfik Fikret'in Şiir Anlayışı

Şinasi'nin Hayatı